به نقل از همشهری آنلاین این روزها حرف و حدیث درباره احتمال شروع مجدد جنگ نقل محافل خصوصی و عمومی و رسانه هاست. طرح پرسش و پرداختن عده ای به مساله چنان است که گویی جنگ مجدد قطعی است. نگارنده قبلا هم گفته است که در امر تحلیل میانه ای با قطعیت و جزمیت ندارد. حتی می توان گفت که نتانیاهو و ترامپ هم بعید است که تا این لحظه تصمیمی قطعی در این باره اتخاذ کرده باشند. اما با این حال، شروع جنگ دیگری نه تنها بعید نیست، بلکه دلایلی هم احتمال آن در آینده را تقویت می کند. اولویت نتانیاهو و ترامپ انفجار داخلی و بی ثباتی در ایران است؛ چه در نتیجه تشدید فشارها و فعال سازی اسنپ بک و بحران های متعدد اقتصادی و غیره و چه شروع مجدد جنگ تحت شرایطی در قالب یک اقدام ضربتی نظامی.

به گمان نگارنده، صرف نظر از محقق نشدن کامل اهداف و انتظارات اسراییل از جنگ اخیر، آنچه اولا می تواند مشوق آن برای راه اندازی جنگی و حملاتی دیگر شود، این باور تل آویو است که پس از چند دور حملات رفت و برگشتی به ویژه جنگ 12 روزه اخیر، رفتار و سطح واکنش ایران و ماهیت اهداف مورد حمله احتمالی ایران را پیش بینی می کند. در واقع، پیش بینی پذیر بودن یا نبودن واکنش و رفتار یک طرف، مولفه بسیار مهمی در شروع یا عدم شروع جنگ است. ثانیا اسراییل معتقد است که کنترل زمانی جنگ را در اختیار دارد؛ به گونه ای که از قبل، پایان زمان جنگ و درگیری را تعیین کند؛ به این معنا که هر وقت پس از هدف قرار دادن اهدافی حملات خود را متوقف کند، طرف ایرانی نیز به حملات پایان می دهد و جنگ متوقف می شود.

به همین علت، بعید نیست که اسراییل بخواهد با اتخاذ تدابیری بی سابقه تر از قبل در سطوح مختلف برای کاهش تلفات و آثار حملات ایران، خود را برای یک دور کوتاه درگیری و جنگ آماده کند که در آن حملاتی فشرده و متمرکز در یک بازه زمانی کوتاه انجام دهد و سپس با توقف آن، جنگ پایان یابد. اما چرا کوتاه مدت؟ علت آن است که اسراییل به علت جغرافیای کوچک تحمل جنگی طولانی را ندارد که در آن کل این جغرافیا و عمقش روزانه هدف دهها موشک قرار گیرد و کلا زندگی در آن برای مدتی طولانی فلج شود؛ نه در جنگ غزه و نه در لبنان این اتفاق برای اسراییل نیفتاد. اما در 12 روز جنگ اخیر کل اسراییل قفل شد و روزانه ساکنان آن میان رفتن به پناهگاه و منزل در تردد بودند و این وضعیت جدا از تبعات دیگر، فشار روانی بسیار سنگینی را بر جامعه اسراییل و تصمیم گیران آن وارد می کرد. کما این که هر اندازه جنگ طولانی تر می شود، فارغ از دیگر آثار آن، کارایی سامانه های پدافندی اسراییل در رهگیری موشک ها نیز می تواند کاهش یابد و در نتیجه میزان اصابت آن ها نیز بیشتر می شود. از این رو، می توان گفت که حملات موشکی ایران از موانع طولانی تر شدن جنگ هست، اما مانع شروع آن نمی شود. به هر حال، اسراییل فعلا گمان می کند می تواند این حملات به عمق خود را برای مدتی کوتاه در مقابل تحقق اهدافی راهبردی در میان مدت و درازمدت تحمل کند.

به نظرم تا این معادله و ادراک پابرجاست، شروع جنگ و حمله مجددی چه از جانب اسراییل چه آمریکا منتفی نیست و احتمال آن دیر یا زود وجود دارد و در این صورت نه یک دور دیگر، بلکه احتمال چند دور درگیری کنترل شده و محدود بدون جنگی تمام عیار وجود دارد. در کل، وقوع حملاتی نظامی مستقیم جنبه آشکار جنگی است که پیدا و پنهان به اشکال مختلف همین الان هم جریان دارد.