یارانه نقدی سه میلیون نفر در مرداد قطع شد، اما هنوز حذف دهکهای 8 و 9 آغاز نشده است. طبق قانون بودجه 1404، تمامی دهکهای 8 تا 10 باید تا پایان امسال با یارانه نقدی خداحافظی کنند. بحث حذف یارانه نقدی پردرآمدها دوباره به یکی از داغترین موضوعات اقتصادی کشور تبدیل شده است. پس از آنکه در مردادماه امسال یارانه سه میلیون نفر دیگر حذف شد، اکنون نگاهها به دهکهای هشتم و نهم دوخته شده است؛ دهکهایی که طبق قانون، باید تا پایان سال 1404 از فهرست یارانهبگیران کنار گذاشته شوند. یارانه چه کسانی در مرداد 1404 قطع شد؟ طبق گزارش ایسنا، یارانه مردادماه به 46 میلیون و 576 هزار نفر پرداخت شد؛ این در حالی است که در تیرماه این رقم 49 میلیون و 642 هزار نفر بود. به بیان دیگر، در یک ماه گذشته بیش از سه میلیون نفر از لیست یارانهبگیران کنار گذاشته شدند. حذف مرحلهای دهکهای 8 تا 10؛ سرنوشت 18 میلیون نفر بر اساس قانون بودجه 1404، دولت مکلف است یارانه سه دهک پردرآمد (دهکهای 8، 9 و 10) را حذف کند. این جمعیت حدود 18 میلیون نفر است. با وجود این، تاکنون تنها بخشی از دهک دهم از فهرست یارانهها کنار گذاشته شدهاند و فرآیند حذف بهصورت تدریجی ادامه دارد. معیارهای دهکبندی و حذف یارانه نقدی وزارت رفاه خانوارها را علاوه بر دهک، در صدکهای جداگانهای قرار میدهد. موقعیت خانوار در ابتدا یا انتهای صدکها، نقش مهمی در حذف یا ادامه دریافت یارانه دارد. معیارها شامل: مجموع درآمد خانوار تراکنشهای بانکی داراییهای ملکی خودروهای لوکس سفرهای خارجی اقامت در خارج از کشور یارانه نقدی و یارانههای پنهان؛ چالش همیشگی کارشناسان بارها تأکید کردهاند که دهکهای پردرآمد علاوه بر یارانه نقدی، از یارانههای پنهان در بخش انرژی، نان، آب، برق و گاز بهرهمند هستند؛ یارانهای که بار مالی آن سالانه بیش از 100 میلیارد دلار بر دوش اقتصاد کشور است. همین مسئله ضرورت حذف یارانه نقدی پردرآمدها را دوچندان کرده است. ماجرای یارانهبگیری ایرانیان خارج از کشور در روزهای اخیر خبر دریافت یارانه توسط 600 تا 700 هزار ایرانی مقیم خارج از کشور، بازتاب گستردهای داشت. طبق اعلام مسئولان، تاکنون یارانه حدود 150 هزار نفر از این افراد قطع شده است. جالب اینکه حتی نام برخی افراد مشهور مخالف نظام، از جمله خبرنگار اینترنشنال نیز در میان یارانهبگیران دیده شده بود. روند قانونی اعتراض به قطع یارانه افرادی که نسبت به قطع یارانه خود معترض هستند، میتوانند: به سامانه hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنند. با شماره تلفن 6369-021 تماس بگیرند. حضوری به سازمان هدفمندی یارانهها مراجعه کنند (ساعت 7 تا 13). البته پیگیری دهکبندی و کالابرگ تنها از طریق وزارت رفاه امکانپذیر است. حذف یارانه و تأثیر آن بر کالابرگ الکترونیک دولت تأکید دارد منابع حاصل از حذف یارانه نقدی دهکهای پردرآمد باید صرف حمایت از اقشار ضعیف شود. این منابع قرار است به تقویت کالابرگ الکترونیک و حمایت از خانوارهای دهکهای یک تا سه اختصاص یابد. پیشبینی آینده: 15 میلیون نفر دیگر در صف حذف طبق آمار رسمی، تاکنون تنها سه میلیون نفر حذف شدهاند و حدود 15 میلیون نفر دیگر همچنان در صف خروج از فهرست یارانهبگیران قرار دارند. به نظر میرسد این فرآیند به صورت تدریجی تا پایان سال 1404 تکمیل شود. نتیجهگیری قطع یارانه نقدی دهکهای پردرآمد بخشی از تکلیف قانونی بودجه 1404 است که دولت ناگزیر به اجرای آن است. با وجود ابهامات در شیوه دهکبندی، کارشناسان معتقدند این اقدام میتواند به هدفمند شدن یارانهها و افزایش حمایت از اقشار ضعیف منجر شود، به شرط آنکه شفافیت و عدالت در فرآیند اجرا رعایت شود. |