ازدواج به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای زندگی، همواره با هزینه‌های مالی قابل توجهی همراه است. در ایران، سازمان تأمین اجتماعی با هدف حمایت از بیمه‌شدگان، طرحی تحت عنوان کمک هزینه ازدواج را اجرا می‌کند. این کمک هزینه، معادل یک ماه متوسط حقوق بیمه‌شده است و در صورت احراز شرایط، به زوجین تعلق می‌گیرد.

در این گزارش جامع، جزییات شرایط دریافت، مبلغ کمک هزینه، سؤالات پرتکرار، وضعیت اتباع خارجی، بازنشستگان و حتی وراث بیمه‌شده بررسی خواهد شد.

کمک هزینه ازدواج، مبلغی است که سازمان تأمین اجتماعی به بیمه‌شدگان واجد شرایط پرداخت می‌کند. این هدیه ازدواج در واقع نوعی حمایت مالی کوتاه‌مدت محسوب می‌شود که تنها یک‌بار در طول زندگی هر فرد پرداخت خواهد شد.

مبلغ این کمک هزینه برابر با یک ماه متوسط حقوق یا مزد بیمه‌شده است.

فرمول محاسبه: جمع دریافتی مشمول کسر بیمه در 24 ماه آخر تقسیم بر عدد 24.

در صورتی که مبلغ محاسبه‌شده کمتر از حداقل دستمزد کارگر در تاریخ عقد باشد، کمک هزینه تا سطح حداقل دستمزد تعدیل می‌شود.

برای دریافت این حمایت مالی، وجود چند شرط الزامی است:

سابقه بیمه: فرد باید در پنج سال قبل از ازدواج، حداقل 720 روز سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.

اشتغال فعال: در تاریخ عقد، رابطه استخدامی بیمه‌شده با کارفرما نباید قطع شده باشد.

ازدواج اول: این کمک هزینه فقط به ازدواج اول تعلق می‌گیرد.

نوع ازدواج: ازدواج باید دائم بوده و در دفتر اسناد رسمی ثبت شده باشد.

مدارک مورد نیاز:

اصل و تصویر صفحات عقدنامه

اصل و تصویر شناسنامه زوجین

تعهد کتبی مبنی بر اینکه این ازدواج اولین ازدواج فرد است

یکی از پرسش‌های پرتکرار بیمه‌شدگان خارجی این است که آیا به آن‌ها هم کمک هزینه ازدواج تعلق می‌گیرد؟
پاسخ سازمان تأمین اجتماعی روشن است: بله. در صورت داشتن شرایط فوق، اتباع خارجی نیز مشمول دریافت کمک هزینه خواهند شد.

خیر. بر اساس ماده 85 قانون تأمین اجتماعی، شرط اصلی دریافت کمک هزینه ازدواج وجود رابطه بیمه‌ای با کارفرما است. از آنجا که بازنشستگان دیگر بیمه‌شده فعال محسوب نمی‌شوند، کمک هزینه ازدواج به آنان تعلق نمی‌گیرد.

اگر بیمه‌شده واجد شرایط پس از ازدواج فوت کند، وراث قانونی او می‌توانند نسبت به دریافت کمک هزینه ازدواج اقدام کنند. این موضوع یکی از موارد حمایتی ویژه قانون است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

سؤال مهم دیگر این است که اگر فردی در حال دریافت بیمه بیکاری باشد، آیا باز هم می‌تواند از کمک هزینه ازدواج استفاده کند؟
پاسخ این است: بله. چون دریافت بیمه بیکاری به معنای قطع رابطه استخدامی نیست، بنابراین در صورت احراز سایر شرایط، پرداخت هدیه ازدواج در این دوره بلامانع خواهد بود.

بیمه‌شدگان می‌توانند از طریق سامانه خدمات غیرحضوری تأمین اجتماعی (es.tamin.ir) نسبت به ثبت درخواست اقدام کنند.

مدارک شناسایی و عقدنامه باید در سامانه بارگذاری شود.

پس از بررسی مدارک توسط شعبه محل بیمه‌شده، در صورت تأیید، سند مالی صادر خواهد شد.

کمک هزینه ازدواج پس از صدور سند، در اولویت پرداخت قرار گرفته و به حساب بانکی فرد واریز خواهد شد.

از طریق منوی سوابق بیمه‌شدگان در سامانه خدمات غیرحضوری، سابقه و دستمزد خود را بررسی کنید. در صورت مشاهده نقص یا خطا، می‌توانید اعتراض ثبت کنید.

از منوی «حمایت‌های کوتاه‌مدت» می‌توانید درخواست‌های ثبت‌شده قبلی را مشاهده کنید. در صورت بروز اشتباه، امکان اعتراض و پشتیبانی وجود دارد.

پس از صدور سند مالی از سوی شعبه، پرداخت در نوبت قرار می‌گیرد. این موضوع ممکن است کمی زمان‌بر باشد.

اطلاعات ازدواج به صورت ماهانه از سازمان ثبت احوال به تأمین اجتماعی ارسال می‌شود. در صورتی که مشخصات شما در لیست نباشد، باید از طریق ثبت احوال پیگیری کنید.

کاهش فشار مالی در آغاز زندگی مشترک

ایجاد انگیزه برای ثبت رسمی ازدواج

افزایش پوشش حمایتی تأمین اجتماعی

تقویت اعتماد عمومی به نهادهای بیمه‌ای

با توجه به حجم بالای پرسش‌ها، ضروری است که تأمین اجتماعی اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف درباره شرایط و مراحل دریافت هدیه ازدواج انجام دهد. این کار از سردرگمی و مراجعات حضوری غیرضروری جلوگیری خواهد کرد.

کمک هزینه ازدواج سازمان تأمین اجتماعی، یکی از مهم‌ترین حمایت‌های این سازمان در راستای کاهش مشکلات مالی جوانان در آغاز زندگی مشترک است. این هدیه تنها به بیمه‌شدگان فعال تعلق می‌گیرد و بازنشستگان از آن محروم هستند. اتباع خارجی و حتی وراث بیمه‌شده نیز در شرایطی خاص مشمول دریافت این مبلغ خواهند بود.

در نهایت، ثبت درخواست از طریق سامانه غیرحضوری و پیگیری الکترونیکی، ساده‌ترین راه برای استفاده از این حمایت قانونی است.