وزیر امور خارجه انگلیس بدون در نظر گرفتن نقض عهد کشورهای اروپایی در توافق هسته‌ای برجام به تکرار ادعاها درباره ایران پرداخت.

خبرگزاری فارس- رییس دستگاه دیپلماسی انگلیس «ایوت کوپر» امروز چهارشنبه بعد از گفت‌وگوی تلفنی با وزیر امور خارجه ایران سید عباس عراقچی تهران را به قصور در اجرای تعهداتش متهم کرد. 

کوپر  مدعی شد که انگلیس به دیپلماسی متعهد است اما ایران گام‌های لازم برای جلوگیری از احیای تحریم‌های بین‌المللی را برنداشته است. 

گفت‌وگوی تلفنی عراقچی با وزرای خارجه سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا کایا کالاس برای تلاش برای جلوگیری از بازگشت تحریم‌های شورای امنیت متمرکز بود. 

سه کشور اروپایی چند هفته پیش با ارسال نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل روند فعال‌سازی ساز و کار موسوم به «مکانیسم پس‌گشت» را آغاز کردند. 

این ساز و کار که یکی از بندهای توافق هسته‌ای برجام و قطعنامه موید آن در شورای امنیت (قطعنامه 2231) است می‌تواند به بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران منجر شود. 

اساس ادعای کشورهای غربی این است که اقدامات جبرانی ایران بعد از خروج آمریکا از برجام نقض این توافق محسوب می‌شود. 

جمهوری اسلامی ایران بعد از خروج آمریکا یک سال به کشورهای اروپایی فرصت داد که مطابق با وعده‌ها و همچنین تعهداتشان در برجام اثرات این خروج را خنثی کرده و اثرات ملموس اقتصادی وعده‌داده‌شده در توافق را محقق کنند.

با وجود این، ساز و کار موسوم به «اینستکس» که اروپایی‌ها مدعی بودند برای تسهیل تجارت غیردلاری با ایران ایجاد شده بدون آنکه مبادله‌ای از طریق آن انجام شود ناکام ماند و تعطیل شد. 

ایران بر همین اساس با طی کردن روند قانونی مشخص‌شده در توافق هسته‌ای یک سال بعد از خروج آمریکا اعلام کرد با استناد به بندهای 26 و 36 برجام تصمیم به کاهش مرحله به مرحله تعهداتش در این توافق گرفته است.

کشورهای اروپایی بعد از گام‌های جبرانی ایران هم اقداماتی انجام دادند که تهران آنها را ناقض تعهدات آنها در توافق هسته‌ای می‌دانست. 

به عنوان مثال سه کشور اروپایی در اکتبر 2023 که در متن برجام به «روز انتقال» نامگذاری شده بود از عمل به تعهدات خود برای پایان دادن به تحریم‌های موشکی علیه ایران خودداری کردند.

انگلیس، آلمان و فرانسه مضاف بر این نه تنها حملات اسراییل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران را محکوم نکردند به حمایت از آن پرداختند.

به عنوان مثال، صدراعظم آلمان در یک سخنرانی در جریان حمله اسراییل به تأسیسات هسته‌ای ایران گفت که تل‌آویو دارد «کار کثیفی» که به نفع اروپایی‌ها است اما خودشان حاضر به انجام آن نیستند را برای آنها انجام می‌دهد.

مذاکره تلفنی روز چهارشنبه میان وزیران خارجه سه کشور اروپایی با ایران بعد از آن اتفاق افتاد که ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هفته گذشته به توافقی برای از سرگیری همکاری‌ها دست پیدا کردند. 

خبرگزاری رویترز پیش از این به نقل از چند دیپلمات غربی مدعی شده بود که توافق ایران و آژانس اتمی فاقد جزییات کافی و چارچوب‌های زمانی لازم است.

برخی از تحلیلگران و کارشناسان طرح اظهاراتی از این دست سوی مقام‌های کشورهای غربی از جمله وزیر خارجه انگلیس را نوعی «بهانه‌جویی» برای احیای تحریم‌ها علیه ایران می‌دانند. 

مطابق این تحلیل کشورهای اروپایی فرصت استفاده از مکانیسم ماشه برای بازگرداندن تحریم‌ها را صرفنظر از آنچه در مذاکرات رخ می‌دهد را از دست نخواهند داد.