به نقل از ایسنا، متن بیانیه وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به این شرح است: همانطور که در موضع گیری ها و بیانیه های رسمی قبلی در خصوص برجام و قطعنامه شماره 2231 مورخ 20 ژوییه 2015 شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد برنامه هسته ای صلح آمیز ایران تصریح شده است، دوره زمانی 10 ساله تعیین شده طبق این قطعنامه در روز شنبه مورخ 26 مهر 1404 (18 اکتبر 2025) به پایان می رسد و همه مفاد آن شامل محدودیت های پیش بینی شده در مورد برنامه هسته ای ایران و سازوکارهای مربوطه، از این تاریخ خاتمه یافته تلقی می شوند.

به همین ترتیب موضوع هسته ای ایران که تحت عنوان منع اشاعه در دستور کار شورای امنیت قرار داشته است باید از فهرست موضوعات مورد بررسی شورای امنیت سازمان ملل خارج شود. با انقضای قطعنامه 2231، باید با برنامه هسته ای ایران مانند برنامه هسته ای هر کشور فاقد تسلیحات هسته ای عضو معاهده منع اشاعه رفتار شود.

همه هدف ادعایی طرح موضوع هسته ای ایران در دستور کار شورای امنیت، اطمینان از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران و عدم انحراف آن به سمت تسلیحاتی شدن بوده است. این هدف کاملا محقق است، کمااینکه هیچ گزارشی در مغایرت با این واقعیت از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز منتشر نشده و علیرغم فشارهای سه کشور اروپایی و آمریکا بر آژانس برای اثبات عدم پایبندی ایران به تعهدات پادمانی، هیچ گاه چنین احرازی صورت نگرفته است. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران به رغم پذیرش تعهدات فراپادمانی ذیل برجام، همزمان تحت تحریم های ظالمانه قرار داشت و این سه کشور اروپایی، اتحادیه اروپا و آمریکا بودند که تعهدات رفع تحریمی خود را نقض کردند.

قطعنامه 2231 و ضمیمه آن، برجام، یک دستاورد بزرگ دیپلماسی چندجانبه بود که در سال های اولیه شکل گیری آن، اعتبار و اثربخشی خود را نشان داد. متاسفانه آمریکا با خروج غیرمسئولانه در سال 2018 و سه کشور اروپایی با قصور در ایفای تعهدات، این دستاورد مهم دیپلماسی را قدر ندانستند.

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران مجددا بر غیرقانونی بودن حرکت سه کشور اروپایی عضو برجام (انگلیس، فرانسه، آلمان) که بی هیچ مبنای قانونی یا دلیل منطقی و صرفا در راستای تبعیت از خواست آمریکا -به عنوان طرفی که در سال 2018 به صورت یکجانبه و ناموجه از برجام خارج شده بود- اقدام به سوء استفاده از سازوکار حل اختلاف برجام جهت بازگرداندن قطعنامه های خاتمه یافته شورای امنیت کردند، تاکید می کند د خاطرنشان می نماید که این حرکت سه کشور اروپایی هیچ خدشه ای به ترتیبات قانونی مندرج در قطعنامه 2231، از جمله زمان انقضای آن، وارد نکرده و این قطعنامه باید در موعد مقرر (26 مهر 1404) خاتمه یافته تلقی شود.

همچنین تاکید می شود که علیرغم حرکت غیرقانونی سه کشور اروپایی عضو برجام- که خود حداقل از زمان خروج آمریکا از برجام در می 2018 به بعد به صورت مستمر مرتکب عدم اجرای عمده تعهدات خود شده و بنابراین خود را از صلاحیت قانونی توسل به ساز و کار حل اختلاف برجام محروم کرده بودند - شورای امنیت سازمان ملل به دلیل مخالفت صریح دو عضو دائم، یعنی چین و روسیه، هیچ تصمیمی برای بازگرداندن قطعنامه های خاتمه یافته اتخاذ نکرده است.

بر این اساس، تحرکات تقابلی آلمان، انگلیس، فرانسه، به عنوان ناقضان مستمر برجام، که با سوء نیت و بدون رعایت رویه های قانونی مربوطه در صدد بازگرداندن قطعنامه های لغو شده شورای امنیت بودند به هیچ عنوان نباید واجد هرگونه ارزش و اثر حقوقی و اجرایی تلقی شود. دبیرخانه شورای امنیت نیز مجاز نیست بر حرکت غیرقانونی این سه کشور صحه گذاشته و آن را به رسمیت بشناسد.

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با یادآوری مجدد این واقعیت که 6 کشور عضو شورای امنیت شامل دو عضو دائم با حرکت غیرقانونی سه کشور اروپایی و آمریکا موافقت نکردند و نیز با اشاره به مکاتبات مشترک ایران، چین و روسیه در این خصوص له دبیرکل سازمان ملل، تأکید می کند که شورای امنیت سازمان ملل هیچ تصمیمی مبنی بر اجازه دادن به دبیرخانه سازمان ملل برای نتیجه گیری مستقل در مورد بازگرداندن قطعنامه های لغو شده علیه ایران اتخاذ نکرده و این امر در صلاحیت انحصاری شورای امنیت سازمان ملل است.

با عنایت به مراتب فوق از دبیرکل سازمان ملل متحد موکدا درخواست می شود وفق ماده 100 منشور سازمان ملل فوراً اطلاعات نادرست مندرج در صفحه اینترنتی سازمان ملل راجع به روند ادعایی بازگرداندن قطعنامه های خاتمه یافته علیه ایران را اصلاح کرده و مانع از آشفتگی بیشتر در روندهای حقوقی و رویه ای مرتبط با عملکرد شورای امنیت شود.

هم چنین جمهوری اسلامی تشکیل مجدد سازوکارهای تحریمی شورای امنیت از جمله کمیته تحریم و گروه کارشناسان را غیر قانونی دانسته و دبیرخانه را موظف می داند در اسرع وقت صفحه اینترنتی شورای امنیت را با حذف ادعای تشکیل این ترتیبات اصلاح کند.

این امر خصوصا با توجه به ابهام مطلق موجود در فلسفه و هدف قطعنامه های منسوخ شده، اعتبار آنها و ساز و کار خاتمه آنها ضرورت مضاعفی دارد.

از همه کشورهای عضو سازمان ملل متحد انتظار می رود با در نظر گرفتن ماهیت غیرقانونی حرکت سه کشور اروپایی، ایراد رویه ای مشهود در اقدام آنها، عدم اتخاذ هرگونه تصمیم توسط شورای امنیت برای تمدید قطعنامه 2231 یا بازگرداندن قطعنامه های لغوشده، از هرگونه اثربخشی به ادعای سه کشور اروپایی و آمریکا مبنی بر بازگشت قطعنامه های خاتمه یافته (شامل قطعنامه های شماره 1696، 1737، 1747، 1803، 1835، 1929) خودداری کرده و قطعنامه 2231 را خاتمه یافته تلقی نمایند.

جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای خود، قصور شورای امنیت برای محکوم کردن تجاوز نظامی رژیم اسراییل و آمریکا علیه تمامیت سرزمینی و حاکمیت ملی ایران و حمله به تاسیسات هسته ای صلح آمیز و تحت پادمان را به شدیدترین وجه محکوم می کند. حملات وحشیانه و تجاوزکارانه علیه تاسیسات هسته ای ایران که در میانه مذاکرات دیپلماتیک با آمریکا صورت گرفت، خیانتی شدید به دیپلماسی و ضربه ای بزرگ به حقوق بین الملل از جمله سازوکارهای حفاظتی نظام منع اشاعه از اعضای خود بود. این حملات علاوه بر اینکه موجب شهید و زخمی شدن چند هزار شهروند ایرانی و تخریب هزاران واحد مسکونی و آسیب زدن به زیرساخت های هسته ای صلح آمیز ایران شد، باعث اخلال در روند همکاری های معمول ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی شد. تلاش ایران برای احیای تعاملات که در قالب تفاهم قاهره به نتیجه رسید نیز به دلیل اقدام غیرمسئولانه و مغرضانه سه کشور اروپایی در سوء استفاده از ساز و کار حل اختلاف برجام با کارشکنی مواجه گردید.

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از مواضع مسئولانه چین و روسیه به عنوان اعضای دائم شورای امنیت در مخالفت مستمر با سوء استفاده سه کشور اروپایی از ساز و کار حل اختلاف برجام، و نیز از الجزایر و پاکستان به عنوان دو عضو غیر دائم شورا که با حرکت غیرقانونی سه کشور اروپایی در شورای امنیت مخالفت نمودند قدردانی می کند. وزارت امور خارجه همچنین تصمیم دو عضو غیردائم دیگر شورا، کره جنوبی و گویان، که حرکت سه کشور اروپایی را تایید نکردند، ارج می نهد.

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین از کشورهای عضو جنبش عدم تعهد که در بیانیه نوزدهمین اجلاس میان دوره ای وزرای امور خارجه در کامپالا (اوگاندا)، بر خاتمه قطعنامه 2231 طبق بند 8 آن و لزوم رعایت کامل مفاد و جدول زمانی مندرج در آن تاکید کردند، و نیز کشورهای عضو گروه دوستان منشور در نیویورک که موضع مشابهی اتخاذ نمودند، تشکر می کند.

جمهوری اسلامی ایران موکدا تعهد خود را نسبت به دیپلماسی در عین اصرار بر حقوق مشروع و منافع قانونی ملت ایران در همه عرصه ها از جمله در زمینه بهره مندی از انرژی هسته ای صلح آمیز ابراز می دارد.