به نقل از اطلاعات آنلاین ؛ کوچ واژه ای آشنا در ادبیات تاریخی ایران است، اما آنچه این روزها در برخی از روستاها و استان های کشور در حال وقوع است دیگر کوچ نیست، بلکه فرار از نداری ها برای بقا است، مردمی که از شهر و دیار خود دل می کنند نه برای رؤیای رفاه بلکه برای اندکی نفس کشیدن زیر آسمانی بی ریزگرد، برای جرعه ای آب و حتی برای لقمه ای نانی !

در روزهایی که کارشناسان از تخریب شدید محیط زیست، خشکی تالاب ها و فرسایش خاک می گویند، در سکوت سنگین تصمیم سازان و البته برخی مدیران، چراغ زندگی در روستاها یکی یکی خاموش می شوند، این درحالی است که استادان جمعیت شناسی هشدار می دهند که پدیده مهاجرت اجباری دیگر به مرز بحران رسیده و اگر فکری نشود موج خاموش از کوچ های زنجیره ای نقشه جمعیتی ایران را دگرگون خواهد کرد.

چندی پیش محمود مشفق استاد جمعیت شناسی دانشگاه علامه طباطبایی در گفت و گو با اطلاعات آنلاین هشدار داد که نشانه های تخریب محیط زیست و مهاجرت های برنامه ریزی نشده نمایان است اما شوربختانه هنوز در سطح تصمیم گیری این بحران را جدی نگرفته ایم.

این استاد جمعیت شناس تاکید کرد که با ادامه این وضعیت نه تنها روستاها بلکه شهرهای مقصد مهاجران هم تاب نخواهند آورد، تهران، اصفهان، قم و یزد امروز در حال تجربه فشارهای سنگین بر منابع آب و خاک هستند، هر محیطی ظرفیت محدودی دارد و زمانی که سرانه جمعیت از ظرفیت زیستی بالاتر می رود همان محیط هم در معرض تخریب قرار می گیرد.

پس از انتشار این گفت و گو در اطلاعات آنلاین نظرات و دیدگاه های گوناگون و متفاوتی از کاربران ارسال شده است.

بی شک مطالعه بخش هایی از نظرات مردم در این مجال خالی از لطف نیست. به مدیران و تصمیم سازان نیز مطالعه این نظرات توصیه می شود، دیدگاه هایی که بهتر از هر آمار و نموداری نشان می دهد مردم در دل بحران چه می بینند و چه می خواهند؟

یکی از کاربران از صومعه سرا می نویسد : خودمان به خودمان رحم نمی کنیم، آشغال همه جا ریخته، کسی جریمه نمی کند، کسی نمی بیند، چطور انتظار داریم محیط زیست سالم بماند؟

کاربر دیگری از جنوب غرب کشور با لحنی دلسوزانه نوشته است: برای جلوگیری از مهاجرت جنوبی ها به شمال باید شهرهای جدید در مناطق کوهستانی جنوب ساخته شود مردم اگر امیدی به زندگی در زادگاهشان داشته باشند، کوچ نمی کنند.

کاربری با نام باهر نیز می نویسد: تمام محیط زیست ایران در حال تخریب شدید است آن هم محیطی شکننده و حساس که در اثر وجود مدیران ناشایست که خود آنها مسببین نابودی هستند و اگر همین روند پیش رود نه از تاک نشان ماند و نه از تاک نشان.

در میان این دیدگاه ها ناامیدی از عبور از وضعیت موجود هم موج می زند، کاربری با نام متعصب به وطن می گوید: نظر ما چه تأثیری دارد؟ گوش شنوایی هست؟ سال هاست فریاد می زنیم، اما کسی نمی شنود.

کاربر دیگری با تلخی نوشته است: وقتی دولت درد مردم را نمی بیند، مردم مجبورند برای زنده ماندن کوچ کنند، فریادها بی صدا مانده است، به نظر من که اهل جنوب غرب ایران هستم برای جلوگیری از مهاجرت جنوبی ها به شمال کشور باید شهرهای جدید در مناطق کوهستانی جنوب ساخته بشه یا شهرهای موجود در کوهستان ها معرفی بشن و حمایت دولتی بشن مثل شهرهای کوهستانی کرمان مثل بافت و اطراف کوه 4 هزار متری کوهشاه یا در فارس شهرستانهای اقلید یا اباده خوش اب وهواس. اصفهان سمیرم و فریدون شهر داره.

سید علی قائمی یکی دیگر از کاربران، شهرک سازی های بدون توجه به زیر ساخت ها و از بین بردن فضای سبز و باغ روستا و باغ شهر را از عوامل اصلی کوچ اجباری مردم می داند و بر این باور است که ایجاد سد های بدون کارشناسی، استفاده شدید از چاه های آب زیر زمینی خشک کردن تالاب ها و دریاچه ها به دلیل سو مدیریت آبخیزداری و کشاورزی و یا با هدف ساختمان سازی رانتی، تغییر مسیر رودها از دیگر عوامل است.

اما در میان همه نقدها، برخی هنوز دنبال راه حل هم هستند،یکی پیشنهاد می دهد هزینه زندگی در کلان شهرها بالا برود تا مهاجرت معکوس شکل بگیرد، دیگری می گوید: باید کشاورزی و دامداری در روستاها حمایت شود، روستاها برق سه فاز و مجوز کارگاهی بگیرند تا جوانان دوباره به شهرهای خود برگردند.

بر اساس اظهارات کارشناسان ایران امروز با نوعی مهاجرت زیست محیطی مواجه است، در مناطقی که تنها منبع معیشت کشاورزی است خشک شدن زمین یعنی پایان زندگی، وقتی زمین می میرد، مردم هم ناچار به کوچ می شوند.

در میان صدها نظر ، روایت های دردناک از مناطق درگیر بحران هم مشاهده می شود، کاربری از زابل می نویسد که مهاجرت ایرانی ها باعث شده اتباع خارجی جای روستاییان را بگیرند.

یک کاربر دیگر از خرامه در فارس نوشته است: وقتی سدها بسته شد و رودخانه خشک شد، مردم ناچار به کوچ به شیراز شدند، از خوزستان یاد کرده اند که روزگاری مهاجر پذیر بود و امروز خودش مهاجرفرست شده است.

اگر چه استادان دانشگاه راهکارهای علمی چون مدیریت آب، مهار ریزگردها و احیای تالاب ها را پیشنهاد می کنند، اما صدای مردم راهکاری فراتر از این روش ها را می خواهد، وقتی صنایع، بودجه و امکانات در چند استان متمرکز می شود، نتیجه اش روشن است، شهرهای شلوغ تر، روستاهای خالی تر و مردمی بی پناه که در جست و جوی زندگی به بی راهه می زنند.

به هر روی کوچ اجباری مردم تنها یک آمار جمعیتی نیست، آینه ای از سیاست های اشتباه، کم توجهی به محیط زیست و فراموشی عدالت منطقه ای است، این ها تنها نظرات اینترنتی نیست، سندهای زنده ای از یک زخم ملی اند، مدیران و تصمیم سازان بخوانند.