| با نزدیک شدن به پایان سال 1404، موضوع افزایش حقوق بازنشستگان بار دیگر به یکی از دغدغههای اصلی جامعه بازنشستگی کشور تبدیل شده است. بررسیها نشان میدهد که در سال 1405، علاوه بر افزایش سالانه حقوق و مستمریها، اجرای مرحله سوم طرح متناسبسازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی نیز ادامه خواهد داشت؛ خبری که میتواند دریافتی میلیونها مستمریبگیر را بهطور محسوسی افزایش دهد. به گفته مسئولان سازمان تأمین اجتماعی، این سازمان در سال گذشته بیش از 3200 میلیارد تومان بابت متناسبسازی پرداخت کرده و قرار است این روند در سال 1405 نیز ادامه یابد تا کاهش قدرت خرید بازنشستگان نسبت به حداقل دستمزد جبران شود. جزییات افزایش حقوق بازنشستگان در سال 1405 روند افزایش حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی در سالهای گذشته نشان میدهد که این افزایشها معمولاً در محدوده 20 تا 45 درصد تعیین میشود. در سال 1403، حداقلبگیران حدود 45 درصد و سایر سطوح مزدی بهطور میانگین 30 درصد رشد حقوق را تجربه کردند. با تداوم روند تورم عمومی و افزایش هزینههای زندگی، پیشبینی کارشناسان نشان میدهد که افزایش حقوق بازنشستگان در سال 1405 نیز در همین بازه و با محوریت حمایت از حداقلبگیران تعیین خواهد شد. بهطور سنتی، رقم نهایی افزایش حقوق در اسفندماه هر سال و پس از تصمیم شورای عالی کار مشخص میشود. این شورا، با توجه به حداقل دستمزد کارگران و نرخ تورم سالانه، درصد افزایش حقوق بازنشستگان را تعیین میکند و پس از تأیید هیأت وزیران، در فروردینماه اجرا میشود. چرا حقوق بازنشستگان از قانون بودجه جداست؟ نکته قابلتوجه درباره حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی این است که میزان افزایش آن تابع قانون بودجه سالانه نیست. افزایش حقوق این قشر بر اساس تصمیم شورای عالی کار و با تأیید دولت تعیین میشود. در واقع، چون منابع صندوق تأمین اجتماعی از محل حق بیمهها و سرمایهگذاریها تأمین میشود، این سازمان در تصمیمگیری برای افزایش حقوق، تا حدی استقلال دارد. به همین دلیل است که گاهی میزان افزایش حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی با بازنشستگان کشوری و لشکری متفاوت است. ادامه اجرای متناسبسازی حقوق بازنشستگان در سال 1405 یکی از خبرهای خوش برای جامعه بازنشستگی کشور، تداوم اجرای طرح متناسبسازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی است. به گفته «بنفشه محمودیان»، مدیرکل مستمریهای سازمان تأمین اجتماعی، این طرح که از آبان 1403 آغاز شد، قرار است تا پایان سال 1405 ادامه یابد. هدف اصلی متناسبسازی، کاهش فاصله بین حقوق بازنشستگان قدیمی و جدید و همچنین جبران افت ارزش مستمری نسبت به حداقل دستمزد است. بر اساس اعلام رسمی، با اجرای کامل سه مرحله متناسبسازی، تا پایان سال 1405، حدود 90 درصد شکاف مستمریها جبران خواهد شد. در حال حاضر، بیش از 4 میلیون و 700 هزار بازنشسته تأمین اجتماعی مشمول این طرح هستند. جزییات پرداخت متناسبسازی حقوق بازنشستگان بر اساس گزارش رسمی سازمان تأمین اجتماعی، در سال 1404 حدود 5500 میلیارد تومان بابت اجرای طرح متناسبسازی پرداخت شده است. این رقم شامل پرداختهای مربوط به دو مرحله پیشین و مرحله جدید است که از آبان 1403 آغاز شد. در سال آینده نیز پیشبینی میشود مبلغ مشابهی یا حتی بیشتر، برای ادامه این طرح تخصیص یابد. محمودیان تأکید کرده است که اجرای متناسبسازی بر اساس جزء (2) بند (ر) ماده 28 قانون برنامه هفتم پیشرفت انجام میشود. به موجب این قانون، صندوقهای بازنشستگی موظفاند در چارچوب اعتبارات مصوب، متناسبسازی را تا رفع کامل شکاف مستمری ادامه دهند. تأثیر متناسبسازی بر قدرت خرید و معیشت بازنشستگان افزایش سالانه و متناسبسازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی، نقش مهمی در حفظ قدرت خرید این قشر دارد. افزایش نرخ تورم، رشد هزینههای درمان، اجارهخانه و خوراک، فشار زیادی بر بازنشستگان وارد کرده است. در چنین شرایطی، اجرای طرحهای حمایتی نظیر متناسبسازی، باعث میشود تا بازنشستگان از افت ارزش دریافتی خود نسبت به تورم محافظت شوند. به گفته کارشناسان، اگر اجرای طرح متناسبسازی بهصورت منظم و بدون وقفه ادامه یابد، میتواند در بلندمدت شکاف درآمدی میان بازنشستگان و شاغلان را تا حد زیادی کاهش دهد. پیشبینی افزایش حقوق بازنشستگان در سال 1405 با توجه به میانگین نرخ تورم سال 1404 و پیشبینی تورم 25 تا 30 درصدی برای سال آینده، انتظار میرود افزایش حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی در سال 1405 بین 25 تا 45 درصد تعیین شود. در این میان، احتمال میرود حداقلبگیران بیشترین میزان افزایش را تجربه کنند؛ چرا که سیاست حمایتی سازمان تأمین اجتماعی در سالهای اخیر، تمرکز بر بهبود وضعیت معیشتی قشر کمدرآمد بوده است. این پیشبینی بهویژه برای بازنشستگان حداقلبگیر که حقوق ماهانهشان کمتر از 10 میلیون تومان است، بسیار اهمیت دارد. حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی از چه زمانی افزایش مییابد؟ مطابق روند هر سال، میزان افزایش حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی پس از تصویب نهایی شورای عالی کار در اسفند اعلام و از فروردینماه اعمال میشود. در سال گذشته، سازمان تأمین اجتماعی افزایش حقوق را از ابتدای سال اعمال و مابهالتفاوت ماههای قبل را نیز در خرداد پرداخت کرد. پیشبینی میشود در سال 1405 نیز همین روند تکرار شود و بازنشستگان افزایش حقوق خود را همزمان با اولین مستمری سال جدید دریافت کنند. هزینه اجرای طرحهای حمایتی در سال 1405 اجرای طرحهای حمایتی از جمله متناسبسازی و افزایش حقوق، بار مالی قابلتوجهی برای سازمان تأمین اجتماعی دارد. به گفته مدیرکل مستمریها، هزینه ماهانه متناسبسازی در سال 1404 بیش از 5500 میلیارد تومان بوده است. در سال آینده نیز انتظار میرود این رقم به بیش از 6000 میلیارد تومان برسد. با این حال، مسئولان سازمان تأمین اجتماعی تأکید دارند که بهبود وضعیت معیشتی بازنشستگان از اولویتهای اصلی این سازمان در سال آینده است. چشمانداز حقوق بازنشستگان در برنامه هفتم توسعه در برنامه هفتم توسعه، بر ضرورت بهبود وضعیت بازنشستگان تأکید ویژهای شده است. طبق ماده 28 این برنامه، دولت و صندوقهای بازنشستگی موظفاند اقداماتی برای ارتقای قدرت خرید بازنشستگان، کاهش شکاف مزدی، و همسانسازی پرداختها انجام دهند. اجرای این سیاستها در کنار اصلاح ساختار مالی سازمان تأمین اجتماعی، میتواند به پایداری نظام بازنشستگی کمک کند. کارشناسان معتقدند اگر منابع مالی پایداری برای این طرحها تعریف شود، حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی در سالهای آینده میتواند بهصورت واقعی رشد کند و بازنشستگان از حداقل معیشت به سطح رفاه نسبی برسند. جمعبندی؛ خبر خوش برای بازنشستگان تأمین اجتماعی بهطور خلاصه، تمام شواهد نشان میدهد که افزایش حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی در سال 1405 همزمان با ادامه طرح متناسبسازی، در راه است. انتظار میرود دریافتی بازنشستگان حداقلبگیر رشد چشمگیری داشته باشد و سایر سطوح نیز از افزایش متناسب بهرهمند شوند. در کنار این موارد، تداوم اجرای قانون برنامه هفتم توسعه و توجه دولت به معیشت بازنشستگان، امیدها را برای بهبود وضعیت رفاهی این قشر زنده نگه داشته است. این خبر بدون شک یکی از خبرهای خوش و امیدوارکننده برای بازنشستگان تأمین اجتماعی در آستانه سال جدید به شمار میرود. |