در شرایطی که فشار هزینه‌های زندگی بر خانوارهای کم‌درآمد افزایش یافته، دولت تصمیم گرفته است طرح وسعت‌یافته‌ای از کالابرگ الکترونیکی را از آبان‌ماه آغاز کند تا بخشی از فشار معیشتی را کاهش دهد. این طرح که از دهک‌های پایین درآمدی آغاز می‌شود، با هدف افزایش قدرت خرید خانوارها و تضمین دسترسی آن‌ها به کالاهای اساسی اجرا خواهد شد.

بر اساس گزارش‌ها، در مرحله پنجم این طرح، دهک‌های اول تا هفتم مشمول دریافت اعتبار کالا برگ خواهند بود. دهک‌های اول تا سوم به ازای هر نفر مبلغ 500 هزار تومان و دهک‌های چهارم تا هفتم مبلغ 350 هزار تومان اعتبار دریافت می‌کنند.

این اعتبار به حساب سرپرست خانوار واریز و در فروشگاه‌های دارای قرارداد طرح قابل استفاده است. اجرای کامل این مرحله نیازمند حدود 28 هزار میلیارد تومان بودجه ماهانه است که دولت منابع آن را تأمین خواهد کرد.

به گزارش رسانه‌های اقتصادی، زمان دقیق واریز اعتبار مرحله پنجم کالابرگ الکترونیک اعلام شده است. این زمانبندی به خانوارها امکان می‌دهد برنامه‌ریزی بهتری برای خرید کالاهای اساسی خود داشته باشند.

در این مرحله، اعتبار خرید برای دهک‌های پایین‌تر درآمدی، که اغلب با نوسانات قیمت کالاها مواجه‌اند، فعال خواهد شد. کارشناسان می‌گویند این طرح، اگر به موقع اجرا شود، می‌تواند اثر روانی مثبتی بر بازار اقتصادی داشته باشد و تقاضا را به سمت خرید مصرفی کالاهای اساسی هدایت کند.

در طرح جدید کالابرگ، دهک‌های اول تا هفتم به عنوان گروه هدف تعیین شده‌اند.

دهک اول تا سوم: هر نفر 500٬000 تومان اعتبار

دهک چهارم تا هفتم: هر نفر 350٬000 تومان اعتبار

این سیاست به این معناست که تمرکز دولت بر حمایت از خانوارهای کم‌درآمد است؛ با این حال، برخی کارشناسان اقتصادی می‌گویند ممکن است دهک‌های بیشتری نیازمند حمایت باشند. 

اجرای کامل این طرح نیازمند بودجه عظیمی است؛ گزارش‌ها حاکی از این است که اجرای کامل کالابرگ الکترونیک ماهانه حدود 28 هزار میلیارد تومان بودجه می‌طلبد. تخصیص منابع مالی، ارتباط فروشگاه‌ها با سامانه، و تضمین استفاده صحیح از اعتبار‌ها، از چالش‌های اصلی اجرای طرح هستند.

کارشناسان اقتصادی تأکید می‌کنند که اگر زیرساخت‌ها و نظارت درست فراهم نشود، احتمال سوء‌استفاده، تأخیر و کندی در عرضه کالاها وجود دارد.

هدف اصلی این طرح، افزایش قدرت خرید خانوارها و تسهیل دسترسی به کالاهای اساسی است. همچنین، با حذف ارز ترجیحی و تکمیل سیاست یارانه‌ای، کالابرگ الکترونیک یکی از ابزارهای دولت برای کنترل تورم مواد خوراکی نیز محسوب می‌شود. 
در سطح اقتصادی، ارتقای تقاضا برای کالاهای اساسی، کاهش فشار بر معیشت خانوارها و هدایت مصرف به سمت کالاهای ضروری می‌تواند اثرات مثبتی بر شاخص‌های اقتصادی داشته باشد. با این وجود، میزان اثرگذاری به سرعت اجرای طرح، میزان پوشش دهک‌ها و قیمت کالاها بستگی دارد.

در مراحل گذشته این طرح، دهک‌های اول تا سوم برای دریافت اعتبار اولیه تعریف شده بودند. به عنوان مثال، در مرحله سوم؛ دهک‌های اول تا سوم هر نفر 500 هزار تومان اعتبار دریافت کردند. 
همچنین گزارش شده است که فروشگاه‌های متصل به طرح در سراسر کشور افزایش یافته‌اند و تعداد فروشگاه‌های طرف قرارداد در مرحله سوم به حدود 242 هزار فروشگاه عادی و 12 هزار فروشگاه زنجیره‌ای رسید.  این تحولات نشان‌دهنده رشد زیرساخت اجرا و استقبال نسبی از طرح است.

اگرچه کالابرگ الکترونیک دارای مزایای فراوانی است، اما مشکلاتی نیز دارد:

مشخص نبودن دقیق فهرست کالاهای مشمول اعتبار. 

امکان سوء‌استفاده یا کسر اعتبار از فروشگاه‌های متخلف. در برخی گزارش‌ها آمده است که فروشگاه‌های طرف قرارداد به دلیل تخلف مسدود شده‌اند. 

اطلاع‌رسانی ناکافی به خانوارها درباره چگونگی استفاده از اعتبار.

احتمال توقف یا کاهش اعتبار در صورت کمبود بودجه یا تغییر سیاست‌ها.
این موارد می‌تواند مانع موفقیت کامل طرح شود مگر آن‌که نظارت دقیق و شفافیت بالا برقرار شود.

سرپرستان خانوار مشمول طرح می‌توانند پس از واریز اعتبار، به فروشگاه‌های طرف قرارداد مراجعه کنند و کالاهای اساسی مشمول اعتبار را خریداری نمایند.
مراحل معمول عبارت‌اند از:

احراز مشمولیت دهک (اول تا هفتم)

واریز اعتبار به کارت بانکی سرپرست خانوار

انتخاب فروشگاه طرف قرارداد و استفاده از اعتبار برای خرید کالاهای مشمول

استفاده از اعتبار در بازه زمانی تعیین‌شده

در برخی استان‌ها، مهلت استفاده از اعتبار نیز مشخص شده است که سرپرستان باید قبل از اتمام این مهلت نسبت به خرید اقدام کنند. 

طرح کالابرگ الکترونیک با هدف هدایت مصرف به کالاهای اساسی و کاهش فشار تورمی طراحی شده است. تحلیلگران می‌گویند: با واریز اعتبار به خانوارها، تقاضا برای کالاهای مصرفی بالا می‌رود و این می‌تواند موجب افزایش گردش مالی در فروشگاه‌ها شود، همچنین ممکن است عرضه‌کنندگان کالاهای مشمول، نسبت به آماده‌سازی موجودی خود حساس‌تر شوند.
با این وجود، اگر عرضه کالاها کاهش یابد یا قیمت آنها بیشتر از نرخ قبلی بالا رود، ممکن است اثر مثبت طرح کاهش یابد.

طرح کالابرگ الکترونیک یکی از مهم‌ترین ابزارهای حمایتی دولت برای اقشار کم‌درآمد است. با اجرا در مرحله پنجم و پوشش دهک‌های اول تا هفتم، امید می‌رود بخشی از فشار معیشتی خانوارها کاهش یابد.
با این حال، موفقیت طرح به اجرای دقیق، پوشش گسترده فروشگاه‌ها، تأمین بودجه و اطلاع‌رسانی مناسب وابسته است. اگر این عوامل به درستی سامان یابند، کالابرگ الکترونیک می‌تواند نقش مؤثری در بهبود معیشت و اقتصاد خانوارها ایفا کند.