به گزارش پارسینه ، پاییز با برگ های زرد و هوای خنک، فصل نوستالژی و درون نگری است، اما بسیاری از ایرانی ها، پاییز را فصل اضطراب می دانند. استرس مالی پایان ماه، تاریکی زودرس، تنهایی بچه ها در خانه و فشارهای کاری، مثل باران پاییزی، آرام آرام روی روابط چکه می کنند. در این مطلب، با الهام از روانشناسان خانواده به شما نشان می دهیم چگونه تعارضات پاییزی را قبل از تبدیل شدن به طوفان، آرام کنید. هر بخش با یک تمرین عملی و مثال واقعی همراه است تا بتوانید همین امروز در خانه تان اجرا کنید.

تعارضات پاییزی اصطلاحی است که به افزایش تنش ها و سوءتفاهم ها در روابط خانوادگی در فصل پاییز اشاره دارد. عوامل متعددی در این پدیده نقش دارند:

توضیح: کاهش ساعات روشنایی روز و تابش نور خورشید، بر سطح سروتونین (هورمون شادی) و ملاتونین (هورمون خواب) در بدن تأثیر می گذارد. این تغییرات می تواند منجر به اختلال عاطفی فصلی (Seasonal Affective Disorder - SAD) در برخی افراد شود که با علائمی چون خستگی، بی حوصلگی، تحریک پذیری و افزایش اضطراب همراه است.

برای مثال: فردی که در تابستان بسیار پرانرژی و شاداب بوده، با فرارسیدن پاییز و تاریک شدن زودهنگام هوا، به طور ناخودآگاه بداخلاق و کم حوصله می شود. این تغییر خلق وخو می تواند باعث شود که او با کوچک ترین مسئله ای با همسر یا فرزندانش درگیر شود، در حالی که در فصول دیگر، چنین واکنشی نشان نمی داد.

توضیح: در تابستان، مردم بیشتر به بیرون از خانه می روند، سفر می کنند و فعالیت های اجتماعی بیشتری دارند. با سرد شدن هوا، تمایل به ماندن در خانه افزایش می یابد و این به معنای زمان بیشتر کنار یکدیگر است. اگرچه این نزدیکی می تواند مثبت باشد، اما در صورت عدم مدیریت صحیح، می تواند منجر به افزایش اصطکاک شود.

برای مثال: خانواده ای که در تابستان وقت زیادی را جدا از هم (به دلیل کار، ورزش یا تفریحات) سپری می کردند، در پاییز مجبورند ساعات طولانی تری را در فضای محدود خانه با هم بگذرانند. این افزایش نزدیکی می تواند اختلافات کوچک (مانند نحوه ی استفاده از کنترل تلویزیون یا مرتب نگه داشتن اتاق) را به تعارضات بزرگ تر تبدیل کند.

توضیح: پاییز معمولاً با بازگشایی مدارس، شروع فصل کاری جدید و افزایش مسئولیت ها همراه است. این استرس های بیرونی، می تواند بر تاب آوری افراد در برابر مشکلات کوچک در خانه تأثیر منفی بگذارد.

برای مثال: والدینی که با استرس های مربوط به آغاز سال تحصیلی فرزندان، افزایش ساعات کاری خود و مسائل مالی مواجه هستند، ممکن است آستانه ی تحمل پایین تری در برابر مسائل جزیی خانوادگی داشته باشند و سریع تر وارد جروبحث شوند. این فشارها، توانایی آن ها را برای مدیریت تعارضات به صورت آرام و منطقی کاهش می دهد.

حل تعارضات پاییزی، نیازمند آگاهی، همدلی و به کارگیری استراتژی های ارتباطی مؤثر است:

راهکار: اعضای خانواده باید درک کنند که تغییر فصل می تواند بر خلق وخوی آن ها تأثیر بگذارد. پذیرش این واقعیت، از سرزنش های بی مورد جلوگیری می کند.

برای مثال: اگر فردی در خانواده احساس بی حوصلگی یا کج خلقی می کند، باید با خودآگاهی بگوید: شاید این حالت به خاطر کمبود نور خورشید است، نه مشکل از رابطه ی من. سپس این موضوع را با دیگر اعضای خانواده در میان بگذارد: احساس می کنم امروز کمی حساس ترم، لطفاً درکم کنید. این شفافیت، از سوءتفاهم جلوگیری می کند.

راهکار: به جای اینکه صرفاً ساعات بیشتری را در خانه باشید، به کیفیت تعاملات خود توجه کنید.

برای مثال: به جای اینکه تمام اعضای خانواده هر کدام در گوشه ای از خانه مشغول گوشی یا تلویزیون خود باشند، برنامه ی مشترکی مانند شب بازی های خانوادگی (بازی های رومیزی یا پانتومیم) یا شب فیلم دیدن با پاپ کورن را در هفته بگنجانید. این فعالیت های مشترک، فضای صمیمی و شادابی ایجاد می کند و فرصت هایی برای خنده و صحبت کردن فراهم می آورد.

راهکار: یاد بگیرید چگونه احساسات و نیازهای خود را بدون سرزنش بیان کنید و به حرف های دیگران گوش دهید.

برای مثال: به جای اینکه به همسرتان بگویید: تو هیچ وقت به من کمک نمی کنی! از جملات من احساس خستگی می کنم و نیاز دارم که در کارهای خانه به من کمک شود استفاده کنید (زبان من به جای تو ). سپس، با گوش دادن فعال به پاسخ همسر، سعی کنید نیازهای او را نیز درک کنید. این رویکرد، درگیری ها را به گفتگوهای سازنده تبدیل می کند.

راهکار: حتی در هوای سردتر، سعی کنید از نور روز و هوای تازه استفاده کنید.

برای مثال: با خانواده برای پیاده روی در پارک در ساعت هایی که هوا هنوز روشن است، برنامه ریزی کنید. استفاده از نور طبیعی، به تنظیم ساعت بیولوژیکی و بهبود خلق وخوی فرد کمک می کند. در خانه نیز می توانید از چراغ هایی با نور گرم و طبیعی برای جبران کمبود نور خورشید استفاده کنید.

راهکار: با وجود افزایش نزدیکی، مهم است که هر فرد فضای شخصی و زمانی برای خود داشته باشد.

برای مثال: مشخص کنید که هر فردی در خانه، برای مطالعه، استراحت یا سرگرمی شخصی خود، به چه زمانی نیاز دارد و دیگران به حریم او احترام بگذارند. این کار، از احساس خفه شدن در کنار یکدیگر جلوگیری می کند و به هر فردی اجازه می دهد با انرژی بیشتری به روابط خانوادگی بازگردد.