به نقل از ایسنا ؛ مهرداد رضاپور در خصوص دوره نوجوانی اظهار کرد: از لحاظ سنی، دوره نوجوانی معمولاً از 12 سالگی تا 18 سالگی در نظر گرفته می شود، این دوره نیز خود به دو بخش تقسیم شده بخش اول از 12 تا 15 سالگی و بخش دوم از 15 تا 18 سالگی است.

این روانشناس کودک و نوجوان بیان کرد: به دلیل تفاوت های حالات، ویژگی ها، استقلال طلبی و هویت یابی در این دو بخش، دوره نوجوانی به دو گروه تقسیم شده است.

وی توضیح داد: دوره نوجوانی ویژگی های مهمی دارد که آن را در سراسر جهان به عنوان یک برهه بسیار حساس در زندگی افراد می شناسند.

رضاپور افزود: در این دوره، افراد از لحاظ خلقی و هیجانی دچار تغییرات طبیعی می شوند که ناشی از تغییرات فیزیولوژیک و هورمونی است، این تغییرات درونی می توانند خلق وخوی متفاوتی ایجاد کنند و منجر به نوسانات خلقی شوند.

این روانشناس کودک و نوجوان تصریح کرد: نوجوانان در این سنین حساس تر، نکته سنج تر و نسبت به قضاوت و انتقاد آسیب پذیرتر می شوند، تندخوتر شده و واکنش های لحظه ای شدیدتری نشان می دهند، خانواده ها باید به این ویژگی ها آگاه باشند و از واکنش های تند و نامناسب پرهیز کنند.

وی ادامه داد: مهم ترین مسئله این است که والدین با شناخت دقیق ویژگی های دوره نوجوانی، رفتارهای منطقی و مناسب از خود نشان دهند تا کمترین تنش بین والدین و نوجوان ایجاد شود و فاصله ای میان آن ها به وجود نیاید، آشنایی والدین با این ویژگی ها مانع از ایجاد شکاف بین آنان می شود.

رضاپور با اشاره به اینکه یکی دیگر از ویژگی های کلیدی دوره نوجوانی، نیاز به استقلال و پرهیز از کنترل است،گفت: نوجوان در این سن نه آن قدر بالغ است که خوب و بد را به طور کامل تشخیص دهد و نه آن قدر کودک که نیاز به کنترل شدید داشته باشد.

این روانشناس کودک و نوجوان بیان کرد: والدین باید استقلال نسبی و کنترل شده ای به نوجوان بدهند، به او اجازه دهند در برخی اختیارات و انتخاب های شخصی تصمیم گیری کند، اما همزمان قوانینی وضع شود که هم انعطاف لازم را داشته باشد هم کنترل مناسب صورت گیرد.

وی ادامه داد: والدین نباید در برابر تغییرات دوره نوجوانی مقاومت کنند، بلکه باید انعطاف منطقی نشان دهند تا نوجوان احساس دیده شدن و توجه به خواسته هایش را داشته باشد، در حالی که نظارت والدین همچنان حفظ شود.

رضاپور بیان کرد: نوجوان، به ویژه در بخش دوم این دوره به شدت به گروه همسالان نزدیک می شود و از آن ها تأثیر می پذیرد، نحوه لباس پوشیدن، گفتار و حتی گرایش به رفتارهای پرخطر اغلب از همسالان الگوبرداری می شود، همچنین در این دوره نوجوان ترس از تحقیر یا طرد شدن را دارد.

این روانشناس کودک و نوجوان افزود: خانواده ها باید مراقب باشند دوستان مناسب را در اطراف فرزند قرار دهند و به فرایند دوست یابی سالم کمک کنند.

وی تاکید کرد: تغییراتی در الگوی ارتباطی نوجوان با والدین نیز رخ می دهد، طبیعی است که نوجوانان ترجیح دهند زمان بیشتری با دوستان صمیمی شان بگذرانند و حتی پیشنهادهای دوستان را بر نظر والدین ترجیح دهند، این تغییرات در همه افراد رخ می دهد و اگر توسط والدین به درستی مدیریت شود، به مرور به مسیر طبیعی خود بازمی گردد.

رضاپور افزود: میل بیشتر به بودن با همسالان نباید باعث نگرانی شدید والدین شود، بلکه باید با مدیریت مناسب، از تبدیل شدن آن به تنش جلوگیری کرد.

این روانشناس در ادامه با اشاره به اینکه تفکر در مورد مسائل تحصیلی، شغلی و آینده نگری از سنین بخش دوم نوجوانی برای افراد پررنگ می شود، توضیح داد: نوجوانان به تدریج نگاهی دوراندیشانه به آینده پیدا می کنند، خانواده ها می توانند در این مرحله به فرزند هویت پایدار ببخشند و ویژگی های با ثبات را در او پرورش دهند.

وی در ادامه بیان کرد: باید به نوجوان اختیار عمل برای پیگیری علایق و سلایقش داد، در حالی که نظارت وجود دارد. دیدگاه نوجوان در تصمیم گیری ها باید مؤثر باشد.

رضاپور با بیان اینکه در فرایند هویت یابی، ممکن است نوجوان ارزش ها، عقاید و اندیشه های خانواده را زیر سؤال ببرد، نقد کند و دیدگاه های جدیدی ارائه دهد، گفت: این امر طبیعی است و نشان دهنده نگاه انتقادی و نو به مسائل است، والدین باید این را به عنوان فرصتی مثبت ببینند، با آن به درستی مواجه شوند و پاسخ های مناسبی بدهند. گفت وگو در مورد عقاید، ارزش ها، مسائل دینی و سیاسی ضروری است.

این روانشناس کودک و نوجوان بیان کرد: ریسک پذیری و گرایش به رفتارهای پرخطر نیز ممکن است در این دوره ظاهر شود، اگر مدیریت رفتاری و تعاملی مناسبی وجود نداشته باشد، این رفتارها می توانند آسیب زا شوند.

وی خاطرنشان کرد: استفاده از شبکه های اجتماعی که گاهی واقعیت را تحریف می کنند، می تواند سلایق و علایق نوجوان را تحت تأثیر قرار دهد و ارزش های نمادین و دروغین را برای او پررنگ کند، باید والدین آگاهی لازم برای تفکیک واقعیت از خیال را به فرزندان بدهند تا مسیر درست زندگی را انتخاب کنند.